Nhà thờ Tắc Sậy nằm ngay trên con đường quốc lộ 1A, cách Bạc Liêu 37km thuộc địa bàn ấp 2, xã Tân Long, huyện Giá Rai, tỉnh Bạc Liêu.
Theo những người lớn tuổi ở địa phương, tên gọi Tắc Sậy là do xưa kia có một con đường tắt nhỏ đi ngang qua nhà thờ, nằm giữa đám lau sậy, phát âm của người miền Nam, dần biến âm “tắt” thành “tắc”.
Nhà thờ Tắc Sậy hay còn được gọi là nhà thờ Cha Diệp – Nhà thờ nổi tiếng nhất ở khu vực miền Tây. Đến với nhà thờ Tắc Sậy ngoài việc viếng thăm mộ phần của cha Trương Bửu Diệp thì mọi người có thể chiêm ngưỡng kiến trúc độc đáo của nhà thờ công giáo, một trong những nhà thờ đẹp nhất trong các tỉnh miền tây.
Nhà thờ Tắc Sậy được xem là một nhánh của họ đạo Bạc Liêu ngày xưa. Ban đầu nơi đây được Cha Jules DUCQUET - một linh mục người Pháp đến truyền đạo. Sau đó Cha đã thành lập 4 họ đạo ở khu vực miền Tây trong đó có họ đạo Bạc Liêu.
Năm 1925, nhà thờ Tắc Sậy được thành lập. Tháng 8 năm 1926, cha Phaolô Trần Minh Kính được cử về làm cha xứ đầu tiên của nhà thờ. Đến tháng 3 năm 1930 thì cha Phanxico Trương Bửu Diệp về nhận nhiệm sở mới thay cha Kính. Trong thời gian ở đây, cha Diệp đã chuyển nhà thờ từ phía trong ra ngoài mặt tiền như vị trí hiện tại. Cha Diệp cũng là người có công to lớn trong việc hình thành và phát triển nhà thờ Tắc Sậy.
Nhà thờ Tắc Sậy – nơi gắn liền với một nhân vật nổi tiếng – cha Trương Bửu Diệp, vị linh mục được xem như một vị thánh bởi sự linh thiêng, thi ân giáng phúc cho những ai tin tưởng nguyện cầu.
Câu chuyện về Cha Diệp và nhà thờ Tắc Sậy
Cha Diệp có tên đầy đủ là Trương Bửu Diệp sinh năm 1897 tại Chợ Mới, An Giang. Khi lên 7 tuổi thì mẹ mất, Cha cùng gia đình chuyển đến sinh sống ở Battambang, Campuchia. Năm 1924, Cha được thụ phong linh mục tại Đại chủng viện Nam Vang. Sau một thời gian phục vụ ở nhiều nơi, năm 1930 Cha được cử về làm chánh xứ ở nhà thờ Tắc Sậy.
Thời gian ở nhà thờ Tắc Sậy, Cha được nhiều người dân yêu mến. Năm 1945 -1946 là giai đoạn tình hình chính trị của nước ta đang bị loạn. Thay vì đi di tản, Cha đã ở lại nhà thờ đồng hành cùng những người giáo dân của mình. Sau đó Cha đã bị bắt cùng 70 người giáo dân và bị giết chết vào ngày 12 tháng 3 năm 1946.
Sau khi Cha mất, người dân đã đem chôn xác Cha ở nhà thờ Khúc Tréo. Năm 1969, thi hài Cha được đưa về chôn ở nhà thờ Tắc Sậy. Ngày 4 tháng 3 năm 2010, thi hài Cha Diệp được cải lên lần nữa nhưng vẫn được chôn lại trong khuôn viên nhà thờ.
Kiến trúc độc đáo Nhà thờ Tắc Sậy
Nhà thờ Tắc Sậy trước đây chỉ là một ngôi nhà thờ nhỏ, đơn sơ như những ngôi nhà thờ khác ở miền Tây. Sau khi đưa xác Cha Diệp về, nhà thờ đã được xây dựng lại khang trang hơn. Ngày 24 tháng 2 năm 2004, nhà thờ chính thức khởi công xây dựng lại toàn bộ. Đến nay, khuôn viên nhà thờ Tắc Sậy đã hoàn thành xong với 3 hạng mục chính rộng hơn ngàn mét vuông.
Nhà thờ có kiến trúc lạ và độc đáo gồm có 3 tầng, tầng trệt là nơi để cho khách nghỉ ngơi, tầng 2 và 3 là nơi dâng thánh lễ với tiền sảnh rất rộng. Gian cung thánh là nơi thờ phượng cũng được trang trí bằng các loại gỗ quý được điêu khắc tinh vi càng khiến cho không khí linh thiêng nơi đây thêm trang trọng.
1. Toà nhà nơi an nghỉ Cha Phanxicô Trương Bửu Diệp
Toà nhà nơi an nghỉ Cha Phanxicô Trương Bửu Diệp là một ngôi nhà rộng lớn được xây dựng theo kiến trúc Á Đông nhưng vẫn mang nét đẹp của văn hoá Việt. Công trình này mang hình dáng giống như các đền đình ngày xưa của người Việt nhưng đã được cách tân, đổi mới cho phù hợp.
Toà nhà gồm có 3 gian nhà được thông với nhau. Gian nhà chính giữa là nơi có cửa ra vào và cũng là nơi đặt mộ của Cha Diệp. Nóc của toà nhà cũng được chia ra thành 3 nóc riêng lẻ khác nhau. Mỗi nóc đều được lợp ngói đỏ. Ở 4 góc của mỗi mái được trang trí biểu tượng hình con rồng. Nóc giữa được xây cao nhất và được gắn một chiếc đồng hồ ở giữa, tạo sự cân đối cho cả toà nhà.
Ở giữa gian nhà chính là một chiếc lư hương lớn mà lúc nào cũng nghi ngút nhang khói. Phía sau là mộ Cha được đặt ở giữa gian nhà. Kế bên là hai bức tượng hình Cha đang cầu nguyện và đọc sách. Chính giữa gian sau mộ của Cha Diệp là một bức tượng Cha được làm bằng gỗ cầm thánh giá giơ cao. Toà nhà này là nơi lúc nào cũng đông khách hành hương ra vào tạ ơn cũng như khấn xin.
2. Công trình Thánh đường Tắc Sậy
Thánh đường Tắc Sậy được thiết kế theo hình dáng giống như một con thuyền lớn đang ra khơi. Công trình này gồm có 3 tầng. Tầng trệt là nơi để xe và là nơi để các khách hành hương nghỉ ngơi. Hai tầng trên cùng là nơi để phục vụ thánh lễ. Tầng 2 là tầng chính của công trình, các vật liệu trang trí nhà thờ sử dụng chủ yếu là làm từ gỗ.
Gian cung thánh là nơi thờ phượng cũng được trang trí bằng các loại gỗ quý tạo nên sự trang trọng nhưng cũng rất gần gũi. Không gian của nhà thờ rất lớn, ở tầng 2 và tầng 3 được đặt những chiếc ghế gỗ dài dành cho những tín hữu Công giáo tham dự thánh lễ. Nếu có dịp ghé đây, bạn có thể tham dự nghi thức phục vụ thánh lễ của người Công giáo.
3. Toà nhà Trung tâm hành hương Cha F.X Trương Bửu Diệp
Toà nhà này là công trình được xây sau các công trình trên. Toà nhà có quy mô khá lớn. Nơi đây là nơi lưu trữ những tư liệu về Cha Diệp. Tầng trệt của toà nhà là nơi bạn có thể ghé qua thăm quan. Ngoài ra ở đây còn có bán những món quà lưu niệm mà bạn có thể mua về làm quà cho người thân. Phía trên là các phòng ở phục vụ cho việc lưu trú của các khách hành hương. Nếu bạn cần xin khấn hay xin lễ thì có thể ghé qua đây để liên hệ với các Soeur ở đây.
Những lưu ý khi đến nhà thờ Tắc Sậy
Nhà thờ Tắc Sậy Bạc Liêu là một trong những địa điểm hành hương Công giáo nổi tiếng. Hằng năm, nơi đây có hàng ngàn du khách đến thăm quan. Nếu bạn đến khám phá nơi đây thì việc chọn trang phục kín đáo, lịch sự là việc làm cần thiết. Ngoài ra, khi đến nhà thờ bạn sẽ thấy những bản lưu ý giữ trật tự vì là nơi tôn nghiêm. Nên việc ăn mặc phù hợp và giữ trật tự khi đến đây là việc làm cần thiết.
Nếu bạn chọn ngủ lại ở nhà thờ Tắc Sậy thì bạn nên cầm theo nhang muỗi hoặc các loại thuốc duyệt muỗi. Vì nhà thờ sẽ có rất nhiều muỗi vào buổi chiều tối, nhất là vào những tháng mưa. Một mẹo nhỏ dành cho bạn để khám phá nhà thờ Tắc Sậy dễ dàng nhất. Bạn hãy hạn chế đừng đi vào những ngày lễ lớn của Công giáo. Nhất là khoảng giữa tháng 3 nhà thờ Tắc Sậy rất đông khách hành hương đến tạ ơn. Đông nhất phải kể đến là vào ngày 12/3 vì là ngày giỗ của Cha Diệp.
Hiện nay, nhà thờ Tắc Sậy thuộc giáo hạt Bạc Liêu, giáo phận Cần Thơ. Cha chánh xứ là cha Phanxico Trần Bình Trọng. Nhà thờ có hơn một ngàn giáo dân với nhiều đoàn thể hoạt động mạnh mẽ như: giới trẻ, hội các bà mẹ, giới gia trưởng….
Ngày thường nhà thờ có 3 thánh lễ: 5h00 sáng, 9h00 sáng và 17h00 chiều. Còn vào Chủ nhật thì có thêm thánh lễ vào lúc 7h00 sáng. Nhà thờ Tắc Sậy còn được gọi là Trung tâm hành hương Cha Phanxico Trương Bửu Diệp. Hằng năm, nơi đây tiếp đón hơn hàng nghìn lượt người về dâng hương tạ ơn.