Thưởng thức món này cũng cần có kiểu cách, không vội vã “vơ” hết các lá mà phải theo đúng quy trình. Trước tiên, lấy lá cải hoặc lá mơ làm lá cuốn, sau đó cho thêm lá chua và vài lá khác tùy lựa chọn của người ăn, cuốn thành cái phễu nhỏ, bỏ miếng thịt ba chỉ, tôm, bì lợn… vào trong “phễu”, nhất định phải cho thêm hạt tiêu và hạt muối, một chút nước chấm. Mỗi lần cuốn lá là những loại lá khác nhau, tạo nên những hương vị khác nhau, khi thì chua chua lá xoài, khi thì bùi bùi lá sung, chan chát lá ổi.

3. Rượu ghè

Nếu bạn có dịp đi du lịch Kon Tum, khám phá ẩm thực địa phương thì đừng bỏ qua một lần nếm thử rượu ghè. Rượu ghè là thức uống đặc biệt của những đồng bào dân tộc ở miền núi này. Chất men cay tự nhiên này trở thành hương vị không thể thiếu trong nhiều lễ hội của họ và trở thành “đặc sản” của riêng những du khách miền xuôi khi ngược lên nơi này du ngoạn.

Nguyên liệu chính của rượu ghè được làm từ gạo nếp hoặc sắn, và một loại men đặc biệt được làm từ nhiều lá cây rừng, được ủ kín trong một thời gian dài để lúc mang ra cho từng vị ngọt lịm.

Người ta cho rằng, rượu ghè có một hương vị rất riêng mà không loại rượu nào có được, bởi loại men ủ rượu được làm từ nhiều loại rễ cây, lá cây mà người dân tộc nơi đây tìm trong rừng sâu. Loại men đặc biệt đó khi ủ lên tạo nên hương vị rất riêng, hương vị của đại ngàn. Ngày nay, rượu ghè được chế biến bởi nhiều loại men chợ, tuy cũng vị ngọt nhưng mất hẳn chất đại ngàn như trước. Với đồng bào dân tộc nơi đây, để làm nên một hũ rượu ghè đặc trưng thì phải đủ trên 20 loại lá, rễ cây rừng.

Sau khi đem những lá, rễ cây đặc biệt trên về họ sẽ giã nhuyễn, đem trộn với nhau để tạo vị ngọt, sau đó phơi khô để khi dùng chỉ cần bóp tơi. Mỗi lần nấu chỉ việc lấy men này đem rắc đều chiếc ghè có sẵn gạo, ngô… theo một tỉ lệ thích hợp, sau đó bịt kín bằng lá chuối, ủ quá 15 ngày là dùng được. Và đặc biệt, rượu ghè ủ càng lâu hương vị càng thơm nồng nàn.

Rượu ghè trở thành một đặc sản Kon Tum làm quà nói riêng và đặc sản của Tây Nguyên nói chung. Người ta bảo nếu lên đây mà chưa thưởng thức rượu ghè thì xem như niềm vui giảm nửa. Bởi qua cách uống, qua hương vị ẩn giấu phía sau loại rượu này là cả một nét văn hóa đặc trưng lâu đời của đồng bào dân tộc, sẽ khiến người thưởng thức như cảm nhận nhiều hơn và thêm yêu thương hơn vùng Tây Nguyên gió lộng này.

4. Heo Măng Đen quay

Heo quay chắc chắn không còn xa lạ gì với nhiều người. Nhưng nếu như có dịp du lịch Kon Tum thì du khách cũng nên thưởng thức món heo Măng Đen quay này dù chỉ 1 lần. Bởi, heo quay ở đây đều là những chú heo rẫy loại nhỏ, con to nhất cũng chỉ khoảng 20kg, đều được nuôi thả tự nhiên. Cho nên, thịt heo Măng Đen đều rất thơm và chắc, không hề bị bở và đặc biệt đây là thịt sạch, không lo bị bơm thuốc tăng trọng.

Đến với vùng đất Kon Tum, nếu may mắn thì bạn sẽ được thử món heo rừng được người dân bản địa đặt bẫy trong rẫy, hoặc thậm chí là heo rừng nhà nuôi. Heo rừng Măng Đen có lớp da rất cứng. Ngày trước người ta thường bỏ da heo rừng. Nhưng giờ nó lại chính là đặc sản đấy!

Hương vị đặc trưng của heo Măng Đen quay

Heo Măng Đen sau khi giết thịt rồi sẽ được sơ chế qua một cách sạch sẽ. Nội tạng heo sẽ được đem đi tẩm ướp các loại gia vị rồi được chế biến thành đa dạng các món ăn mới lạ và đặc biệt. Phần còn lại sẽ được để nguyên con và quay chín trên bếp than hồng. Những miếng thịt heo Măng Đen vàng ươm và bóng nhẫy sẽ khiến bất cứ ai khó lòng mà cưỡng lại được.

Khi đặt chân tới Măng Đen, du khách sẽ được thưởng thức món heo quay của người dân bản địa. Loại heo này sống ở điều kiện khí hậu núi rừng, trời lạnh thì chắc chắn sẽ ngon hơn heo ở miền xuôi. Đặc biệt là nên giết heo khi vừa trưởng thành, tức là nặng tầm 15 – 20kg. Heo Măng Đen sẽ được quay nguyên con bằng lửa than hồng. Heo sẽ được quay cho tới khi da căng vàng giòn rộm và tỏa ra mùi thơm phức đặc trưng. Chỉ cắn một miếng nhẹ thôi, mỡ chảy tuôn ra kích thích vị giác thật là đã! Ăn mỗi miếng thịt heo Măng Đen quay đều sẽ cảm nhận được độ giòn tan và béo ngậy của da, mềm và ngọt của thịt.

5. Cá chua

Cá chua là một món ăn để dự trữ của người dân vùng núi ở Kon Tum. Cách chế biến món ăn dân dã này khá dễ dàng, đầu tiên người dân sẽ chọn loại cá niệng đặc trưng, đây là một loại cá giống cá trôi có rất nhiều ở sông suối Tây Nguyên.

Những con cá niệng sau khi đánh hết vẩy, lấy ruột bỏ, rửa sạch mang, cắt thành từng khúc nhỏ chừng 2 đến 3 cm rồi để cho ráo nước. Khi cá đã khô nước sẽ được trộn cùng muối, lá bép, ớt, thính ngô. Tiếp tục đưa cá vào từng ống lồ ô khô, sạch rồi nút hai đầu thật kín rồi để lên gác bếp, đợi vài ngày là có món cá chua độc đáo.

Trong ăn uống ở Kon Tum, với nhiều người, cá chua là một món ăn độc đáo, dân dã và điều đặc biệt là để càng lâu thì từng miếng cá lại càng thấm gia vị, nên khi nếm một miếng cá chua thực khách sẽ thấm được vị mặn của muối, vị cay của từng trái ớt rừng, vị ngọt dịu nhẹ của lá bép, cùng với hương thính ngô thơm lừng sau khi lên men cho vị chua độc lạ. Tất cả làm nên một món cá chua có một không hai, một hương vị rất riêng của vùng núi Tây Nguyên.

6. Cá gỏi kiến vàng

Cá gỏi kiến vàng là một đặc sản của dân tộc Rơ Măm ở Huyện Sa Thầy – Kon Tum. Đến với Kon Tum thì bạn đừng bỏ qua món đặc sản này nhé. Đối với người dân tộc Rơ Măm thì nguyên liệu chủ yếu của món ăn này đó là cá suối và kiến vàng. Đối với cá, người ta sẽ đến những con suối để bắt cá, với thịt cá tươi ngon, thịt chắc, vảy đều… sau đó hòa quyện với nguyên liệu là kiến vàng. Đối với kiến vàng, người ta vào rừng và kiếm những tổ kiến to, có khối lượng trứng lớn. Khi có 2 nguyên liệu này rồi thì kết hợp lại để làm món Cá gỏi kiến vàng.

Cách làm món kiến Cá gỏi kiến vàng

Khi cá được bắt về, làm sạch cá và băm nhuyễn, và vắt cho cạn hết nước để tránh mùi tanh. Còn đối với kiến vàng thì chọn ổ kiến còn non, và trứng nữa đem về giã nhỏ ra. Lấy gia vị như muối hột, ớt xanh, tiêu rừng trộn cá với kiến lại với nhau và thêm chút thính gạo bột gạo rang cháy xém để dậy lên mùi thơm. Khi ăn món gỏi cá kiến vàng thì nên dùng lá sung cuốn món gỏi lại vừa miệng. Kết hợp vị béo của kiến non, vị cay xé lưỡi của tiêu, ớt tạo nên hương vị khó quên.

7. Dế chiên

Đặc sản Kon Tum vô cùng phong phú và đa dạng, đến những con dế mà chúng ta thấy thường ngày cũng có thế trở thành một món đặc sản được. Món ăn này đối với những người đến từ Đồng Bằng thì nó lại là món ăn kỳ lạ. Nhưng đối với đồng bào dân tộc thiểu số Kon Tum thì những món ăn như thế này lại rất quen thuộc như bao ngày.

Có rất nhiều loại dế như dế lửa, dế cơm, dế than…nhưng nguyên liệu để làm dế chiên Kon Tum đó là dế cơm, chỉ có loại dế này thì món dế chiên mới ngon được.

Cách làm món dế chiên Kon Tum

Muốn có một dĩa dế chiên thì không phải dễ. Đầu tiên những con dế được bắt về phải rửa sạch, để cho ráo nước rồi cho vào chảo nóng với dầu đang sôi rồi chiên lên. Sau khi dế thầm dầu rồi, chúng ta lấy gia vị như ớt, muối, lá chanh, sả, tỏi vào chiên chung. Phải trộn thật đều để những gia vị này thấm vào dế. Khi cho các gia vị vào phải rang thật nhanh để lá chanh không bị mất đi màu xanh.Sau khi làm xong, tắt lửa đem xuống thưởng thức nhé.

8. Cà đắng

Cà đắng là một trong những món ngon Tây Nguyên nói chung và là đặc sản Kon Tum nói riêng. Nguyên liệu này thường mọc nhiều ở những ngọn đồi, ven sông, bờ suối của Kon Tum. Trước đây, cà thường mọc hoang dại, nhưng nhờ được phát hiện nên cà đắng đã được đưa về nương trồng, để tiện làm món ăn.

Đặc sản này có vị thơm ngon đặc biệt, cà được cắt thành những lát mỏng, xiên que và đặt lên nướng. Khi màu của cà chuyển sang màu nâu đậm, dậy mùi thơm và vừa chín tới thì có thể đem xuống ăn. Nước đắng bên trong cà vẫn còn, hơi dai dai, mềm mềm, chấm với muối tiêu rừng hoặc ăn kèm với thịt rừng nướng rất ngon.

Những món ăn từ cà đắng 

Không khác gì món cà đắng của đặc sản Đăk Lăk Cà đắng Kon Tum có thể kết hợp với với tôm, tép bắt được dưới sông để làm món kho. Hoặc cà đắng có thể um với lươn, ếch…món nào cũng ngon, cũng có mùi thơm rất dễ chịu. Đã gọi là cà đắng thì thì khi ăn, lúc đầu vị lưỡi luôn có vị đắng, nhưng khi kiên nhẫn ngồi ăn thì mới cảm nhận vị ngọt thấm xuống cổ của loại quả này.

9. Xôi măng

Xôi măng là món ăn dân dã của đồng bao dân tộc Kon Tum vào mối buổi sáng, nguyên liệu để chế biến món ăn này đó là gạo nếp và măng rừng. Măng tươi sau khi được hái trên rừng về, lột vỏ ngoài rồi rửa sạch và thái nhỏ sao cho vừa miệng ăn.

Tiếp đó thì phải đun sôi với nước sôi để mùi ngái có rong măng biến mất, sau đó đem ra để cho ráo nước rồi đem xào với gia vị để tạo ra món măng ngon và thơm. Tiếp đó, chọn gạo nếp để làm xôi, trước đó cần lấy gạo nếp ngâm trong nước muối loang có thêm bột nghệ để lên màu chừng 8 tiếng thì mang ra đồ chín

10. Cá tầm nấu măng

Cá tầm nấu măng là một món ăn nổi tiếng ở Kon Tum, đây là món ăn rất phù hợp cho những ngày đông, rét buốt ở Kon Tum. Ở Kon Tum có nhiều hồ nước mát lạnh quanh năm, chính vì thế đây là nơi trú ngụ của rất nhiều cá tầm. Cá tầm là loại cá xương sụn, toàn bộ hệ thống xương của cá cũng như đầu cá đều cấu tạo từ sụn, thịt cá tầm trắng, dai, có vị béo ngậy, thành phần dinh dưỡng cao, dễ hấp thụ.

Nếu bạn đi du lịch ở Kon Tum vào màu lạnh thì ăn món Cá tầm nấu măng thì phù hợp hết chê. Cá tầm được bắt lên còn tươi rói, người ta sẽ chế biến bằng cách làm sạch, tẩm ướp gia vị từ cho thấm cá tầm.

Sau đó, bắt chảo lên bếp rồi cho dầu vào cho nóng rồi phi hành vào cho thơm, rồi cho hỗn hợp nguyên liệu như cà chua, thơm, và măng chua vào. Sau đó cho ít nước vào rồi đun sôi cho chín đều hỗn hợp nguyên liệu, rồi cho cấ tầm vào, tiếp tục đun sôi cho cá chín, khi kiếm tra cá chín rồi thì cho ít hành lá thái nhuyễn vào. Sau đó đem xuống thưởng thức.