Lễ hội đền Hàn Sơn Thanh Hóa - Ngôi đền cổ xứ Thanh

Nằm trên địa phận xã Hà Sơn, huyện Hà Trung, hội đền Hàn còn được dân gian gọi là hội Gai, bởi thời điểm hội diễn ra đúng vào mùa thu hoạch dứa trong vùng, và người Hà Sơn thường không quên cung tiến những trái ngọt đầu mùa lên các vị thần tối linh

Là một trong hai lễ hội tâm linh lớn vào bậc nhất của xứ Thanh thờ các vị nhân thần và thiên thần. Đền Hàn khai hội vào ngày mùng 1 và kéo dài hết tháng 6 âm lịch. Dù trong cái nắng hè như đổ lửa, nhưng dòng người từ muôn phương vẫn nườm nượp đổ về dự hội. Đền Hàn tựa lưng vào núi Hàn, mặt hướng ra sông, tại đây du khách thưởng lãm một khung cảnh thiên nhiên kỳ vĩ, thác ngầm, núi non, sông nước quần tụ; được bày tỏ tình cảm, lòng tri ân thành kính đối với Sùng quốc công Lê Thọ Vực - người đứng đầu hàng võ triều Lê sơ, có công bắt sống vua Chiêm bảo vệ giang sơn bờ cõi. Khi ông mất, nhân dân tôn là Đức Ông và lập đền thờ, vì thế đền còn có tên gọi đền Đức Ông.

Đi hội đền Hàn du khách cũng không thể bỏ qua một điểm dừng khá thú vị, ấy là đền cô Ba Thoải (Mẫu Thoải) nằm tại khu vực ngã ba Bông, nơi con sông Mã tách ròng trước khi về với biển cả bao la, cũng là giao điểm của “ngũ huyện kê”, một con gà gáy năm huyện cùng nghe. Vào ngày cuối cùng của lễ hội, tại đây du khách sẽ được chứng kiến lễ rước nước hoành tráng, thi vị mang màu sắc của tín ngưỡng thờ Mẫu có nguồn gốc bản địa thời cổ đại.

Hấp dẫn hơn cả vẫn là các màn diễn xướng chầu Mẫu. Không biết từ bao giờ du khách về dự hội đền Hàn, đã bị cuốn hút và say hồn với những làn điệu Chầu văn, những màn vũ đạo đặc sắc, những bộ trang phục ấn tượng của những nghệ nhân dân gian, đang thác mình vào các nhân vật trong thế giới tâm linh qua trí tưởng tượng rất phong phú và giàu sức sáng tạo. Để rồi câu ca “Tháng sáu hội Gai/ Tháng hai hội Mía” mãi là lời chào du khách, đến hẹn lại về dự hội Hàn Sơn, xem hát Chầu văn nơi miền di sản Xứ Thanh